Thứ Bảy, 17 tháng 4, 2021

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 152

 

Trung Hiếu Nghĩa Hiệp

“ Video 23“

 

Thu Hà ơi! Em ngâm quá tuyệt vời. Câu truyện thơ hấp dẫn vô cùng khi ngâm khi đọc. Cả một trường ca anh hùng trung hiếu nghĩa hiệp dài dằng dặc, có những trích đoạn, nếu có thể em vận dụng sen kẽ vào đó các thể loại muôn màu muôn sắc theo anh đề nghị ví dụ như hát nói, trống quân, hát sẩm, điệu sa mạc, vọng cổ, cải lương, quan họ v.v… Muôn hình muôn vẻ làm cho cả tác phẩm truyện thơ hấp dẫn sống động. Cứ như thế em là một nhân vật đầu tiên trong lịch sử ngâm thơ anh Lu Hà giàu hình ảnh ngữ điệu. Nếu có thể em bắt chước cả giọng con nhà tướng ở một đoạn nào đó đọc lên sang sảng trước ba quân nghe mới thấy lạ tai thú vị lắm. Em diễn xuất quá đạt, anh nghe xúc động vô cùng.

Nhưng anh vẫn có đôi lời nhắn nhủ công khai theo kinh nghiệm trải đời của riêng anh:

-Việc em ngâm tặng anh, rất có ích cho đời, cho thế hệ mai sau, hãy bỏ ngoài tai những lời khen chê dè bỉu mỉa mai hèn mọn của đám tiểu nhân, cố tình khích bác để em nản lòng, giả vờ ngây thơ hỏi han vớ vẩn thì em cũng đừng trả lời.

 

Anh Lu Hà sẽ bình giảng tiếp tục video 23. Anh thấy em ngâm thơ anh ít người like vì họ không dám, hay không đủ can đảm like vì lý do tâm lý cá nhân mặc cảm, tâm lý xã hội a dua thụ động thì đừng đòi hỏi ở họ phải sống công khai thật lòng làm gì? Nhưng trung tâm Facebook luôn thông báo cho anh số người truy cập rất đông đúc. Họ cứ nhấn chuột vào nghe hoài thì đã có bộ đếm tự động cài đặt ghi nhớ rồi. Cho nên đừng nản lòng khi thấy ít like, sự thật thì hoàn toàn trái hẳn thiên hạ háo hức nghe em ngâm thơ anh lắm đó, chắc em cũng vô tư chẳng quan tâm đến chuyện nhỏ mọn đó làm gì? Nhưng một số người khác trên trang Facebook họ không nghĩ như anh em mình? Họ dễ bị dư luận định hướng vào ảo giác làm mờ mịt trí tuệ mà không có chủ kiến nhận xét cá nhân.

Định hướng dư luận là gì?  Là một ông thày rùi vô danh tiểu tốt vô học kém hiểu biết, nấp trong bóng tối xúi bẩy người khác phải nghĩ như ông ấy mới là đúng.

 

 Em cứ ngâm và anh cứ bình giảng là một việc làm có ý nghĩa và rất có giá trị cho ngôn ngữ tiếng Việt văn hóa tiếng Việt cho đất nước xã hội, con người hiện tại và mai sau.

 

Các Video  21 và 22 mô tả nàng Kiều Nguyệt Nga bị  cha con Trịnh Hâm cưỡng hôn, nhưng không được ngã Thái sư tâu với vua, trong truyện gọi là vua Sở phong nàng Kiều nguyệt Nga cấp tốc là công chúa triều cống cho nước Qua Oa. Trường hợp này giống như Chiêu Quân cống Hồ vậy. Ngày xưa vẫn có chuyện các quân chủ dùng đàn bà con gái hay vàng ngọc châu báu để đổi lấy hòa bình hay mở mang bờ cõi.

 

 Vịnh Công Chuá Huyền Trân

 

Hoàng Thượng áo nâu lụy thế trần

Hai châu Ô- Lý gả Huyền Trân

Đôi hàng nước mắt đôi bờ cõi

Nửa khóc duyên tình nửa quốc dân

Thân gái dặm trường đem hoả táng

Tuổi xuân há chịu nắm tro tàn

Chàng từ quê mẹ sang tìm thiếp

Đưa đón trở về với núi non

 

Công Chuá trở về với núi non

Một năm hoàng hậu biết em buồn

Năm năm tiến lễ đòi nữ sắc

Vạn kỷ lưu truyền nợ phấn son

Yêu nước vì nhà thân ngọc bội

Thương nòi lợi quốc trái hồng non

Khắc Chung lưu luyến duyên còn bén

Cái nghiã trăm năm vẫn chẳng mòn.

 

2007 Lu Hà

 

còn nàng kiều Nguyệt Nga thì:

 

”Tình phu phụ vàng thau sáng tỏ

Nghĩa quân thần dù có hay không

Keo sơn gắn bó với chồng

Nghìn thu tiết hạnh má hồng phôi pha

 

Căm hờn lũ ác ma độc địa

Hại dân lành mai mỉa thế gian

Nghe con rầu rĩ khóc than

Kiều công thương cảm khuyên can dạy rằng

 

Cha đâu nỡ đãi đằng tuyết hận

Việc triều đình tủi phận tôi trung

Non cao biển cả chập chùng

Lưới trời lồng lộng tận cùng sắt son

 

Lòng cha cũng héo hon đòi đoạn

Đành vậy thôi oán thán làm chi

Nguyệt Nga cam phận nữ nhi

Thân con chẳng tiếc đền nghì phiếu mai”

 

 

Vịnh Nàng Chiêu Quân 1

 

Khúc nhạc âu sầu buổi tiễn đưa

Hai hàng châu ngọc lệ hằng sa

Thiên hương quốc sắc trông ngây mặt

Sứ giả hung nô bóng ác tà

Đám rước cô dâu buồn sứ sở

Kiệu vàng loan ngọc tuỉ miền hoa

Xót thay Hán Đế tình dang dở

Hắc thủy oan hồn mộng tưởng xa

 

2008 Lu Hà

 

 

Vịnh Nàng Chiêu Quân 2

 

Sóng nước mênh mộng quặn nỗi lòng

Đất trời quan tái kiếp tha hương

Mây tơ nhắn nhủ về quê mẹ

Nuí đá âu sầu vẫn ngóng mong

Bức hoạ oan khiên bầm tím ruột

Yêu kiều chẳng phụ tấm lòng trong

Quên sinh bến nước dòng sâu thẳm

Văng vẳng cung đàn mộng vấn vương

 

2008 Lu Hà

 

 

 

Vịnh Nàng Chiêu Quân 3

 

Khấp khểnh đường xa nặng vó câu

Cô dâu lã chã suối tuôn sầu

Non cao nước độc rừng xanh thẳm

Sông rộng sóng ngầm vực hiểm sâu

Đám rước đưa ma nhằm ải bắc

Người hoa trong kiệu hạt mưa châu

Trách ai giữ sổ xe nhầm chỉ

Hán Đế thương đau xót buổi chầu...

 

2008 Lu Hà

 

 

 

Vịnh Nàng Chiêu Quân 4

 

Nàng biết làm sao được hở trời

Kiếp này dang giở Hán Nguyên ơi

Vườn xưa bóng nguyệt hồn thơ thẩn

Trái cấm đào hoa mộng lỡ rồi

Thương tiếc làm chi đừng khóc nữa

Canh tàn lưu luyến hạt mưa rơi

Ai về thăm lại dòng thu thủy

Một nén tâm hương rụng rã rời

 

2008 Lu Hà

 

 

 

Vịnh Nàng Chiêu Quân 5

 

Hương án bên sông rụng rã rời

Trăng vàng nửa bóng lặng lờ trôi

Sương bay thấp thoáng mờ nhân ảo

Gió thoảng bâng khuâng cảnh rối bời

Muối mặn hương nguyền lòng nhớ bến

Gừng cay trinh nữ xót thương đời

Sông sâu sóng cả miền hoang dã

Văng vẳng đàn khuya một bóng người..

 

2008 Lu Hà

 

 

Vịnh Nàng Chiêu Quân 6

 

Lạc nhạn đài hoang mả bến sông

Một vùng trắng xoá ngậm đầy sương

Hán-Hồ chia sẻ đường muôn ngả

Quan aỉ hồn đau nưả dặm trường

Đêm lẻ trăng suông ai dưới đó

Lạnh lùng gió thổi cỏ mây hồng

Nghìn thu xao sác hồn trinh nữ

Tê tái một trời bao nhớ thương

 

2008 Lu Hà

 

 

Vịnh Nàng Chiêu Quân 7

 

Văng vẳng chiều buông vọng khúc sông

Đêm thanh đàn vắng gái chưa chồng

Tinh kỳ rợp bóng người xa tiễn

Trống thúc hai hàng lệ vấn vương

Chim chóc kêu thương buồn nhớ tổ

Vượn bầy rên rỉ nỗi tha hương

Trời già quen thói ghen son phấn

Duyên bạc long đong phận má hồng

 

2008 Lu Hà

 

 

Kiều Lão Công tuy làm đến chức Thái Khanh cũng là quan to trong triều nhưng mới là hàng tam phẩm dưới Thái sư hai bậc. Nên không còn cách nào đành để cho con ra đi làm dâu xứ người. trái tim nàng Kiều nguyệt Nga hoàn toàn dành cho Lục vân Tiên, nàng nhờ cha sang phủ Đông Thành xin thưa với Lục ông chấp nhận nàng là con dâu tượng trưng.

 

“Công dưỡng dục u hoài năm tháng

Đức cù lao cay đắng ly tao

Nay cha tuổi hạc đã cao

Trời xanh thăm thẳm lúc nào bay đi

 

Đừng áy náy lo gì cha nữa

Hãy yên tâm an dạ nước người

Tính ra đã tới mồng mười

Gia nhân sửa soạn hai mươi tống hành

 

Con ghi nhớ đã đành việc ấy

Chỉ buồn cho dơ dáy dáng mình

Lại còn vướng nợ triều đình

Lục ông lạy tạ ân tình bấy nay

 

Vài ba bữa ma chay cúng bái

Lục Vân Tiên chẳng ngại đường xa

Khổ đau trong cõi sa bà

Cửu tuyền gặp lại mới là thủy chung

 

Sông Hoàng hà hãi hùng sóng dữ

Thiếp với chàng tình tứ xiết bao

Thư cưu trống mái dạt dào

Quan quan thầm gọi nhụy đào thoảng bay

 

Kiều công nghĩ con nay đã quyết

Có trước sau nhất thiết thì nên

Đi theo đã có Kim Liên

Lục ông ra rước đặt liền lễ nghi

 

Lập đàn chay tương tri giờ ngọ

Nằm đất cùng sương gió Vân Tiên

Mở ra bức họa treo lên

Khói bay nghi ngút hoàng thiên cảm sầu

 

Hồn ở đâu dãi dầu chín suối

Cõi nhân gian lạc lối đường mây

Thân tàn xác gửi cỏ cây

Nắm xương hài cốt đọa đầy nơi nao?

 

Sống hay chết làm sao biết được

Sau bảy ngày đám rước đi xa

Xuống thuyền sang nước người ta

Thân làm cống phẩm lệ sa đoạn trường

 

Qua Oa kia quốc vương chuẩn tấu

Gái Việt Thường hoàng hậu khát khao

Xót xa phận liễu má đào

Lại đem tiền bạc nghẹn ngào Lục ông

 

Lo việc nhà tư công trọn vẹn

Ngày cống phiên tới hẹn gặp nhau

Mặn nồng ân ái trước sau

Ngàn năm thơm thảo bạc màu phấn son“

 

Qua Oa còn có tên là Ô Qua là một quần đảo quốc lớn, ngày nay gọi là Nhật Bản có nhiều hòn đào nhỏ sát gần bờ biển nước Tàu. Ngày xưa các tỉnh ven biển đông nam như Quảng Đông, Phúc Kiến, Quảng Nam luôn bị hải tặc quấy nhiễu. Cụ Nguyễn Đình Chiểu mô tả ngã gian thần thái sư sàm tấu như sau:

 

"Muốn cho khỏi giặc Ô Qua,

"Đưa con gái tốt giao hoà thời xong.

Nguyệt Nga là gái Kiều công,

Tuổi vừa hai tám má hồng đương xinh.

Nàng đà có sắc khuynh thành

Lại thêm rất bực tài tinh hào hoa”

 

Theo tôi cụ Nguyễn đình Chiểu làm thơ lục bát còn dưới Nguyễn Du một bậc. Thơ cụ mộc mạc như người nông dân bưng biền đồng tháp miệt vườn miền Nam. Tiện đây tôi xin đề nghị nên sửa lại cho thơ nó bay bướm bóng bẩy. Thực ra nàng Kiều nguyệt Nga mới 16 tuổi nhưng cụ viết 28, ta phải hiểu là 2 lần con số 8 tức là 16. Chứ còn 28 tuổi là bà cô già ế chồng mà cống cho vương quốc Nhật làm hoàng hậu, đâu người ta chịu?

 

“Tránh sao nạn giặc Ô Qua

Cống con gái đẹp giao hòa mới xong

Nguyệt Nga ái nữ Kiều công

Vừa tròn mười sáu má hồng xuân xanh

Làn thu thủy, sóng nghiêng thành

Thiên hương quốc sắc tinh anh một tòa“

 

2.1.2020 Lu Hà

 

 

 

 

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét